کتاب تسخیر ، نوشته معصومه ابتکار

نام کتاب: تسخیر ( اولین روایت مکتوب از درون سفارت تسخیر شده آمریکا در تهران )
نویسنده: معصومه ابتکار
مترجم: فریبا ابتهاج شیرازی

TAKEOVER IN TEHRAN
The inside story of the 1979 U.S. embassy capture
Massoumeh Ebtekar

نوبت و تاریخ چاپ: چاپ سوم ، ۱۳۹۵ ( چاپ اول : ۱۳۷۹ )
ناشر : انتشارات اطلاعات
تعداد صفحات: ۳۴۸ صفحه.
اندازه صفحات: ۱۵×۲۲
عکس : ندارد
شابک:  ۹۷۸۹۶۴۴۲۳۴۵۵۲ | ISBN : 978-964-423-455-2

* تاریخ ورود به کتابخانه‌ی شخصی: یکشنبه ۱۳۹۸/۰۷/۰۷ 

* تاریخ مطالعه‌ : مطالعه‌ی اول از یکشنبه ۹۸/۰۷/۰۷ (۲۲:۴۷) تا چهارشنبه ۹۸/۰۷/۱۰ (۲۰:۳۲)

* معرفی و بررسی:
بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِیمِ

این کتاب شامل خاطرات نویسنده از دوران تسخیر سفارت امریکا در تهران که بعد به لانه‌ی جاسوسی معروف شد می‌باشد. طبق مطالب کتاب، خانم ابتکار چند روز بعد از تسخیر سفارت و به درخواست یکی از دانشجویان و به دلیل تسلط به زبان انگلیسی و به عنوان مترجم ، به سفارت دعوت می‌شود و به این ترتیب به ماجرای تسخیر سفارت و دانشجویان مسلمان پیرو خط امام وارد شده است . او به اسم مستعار « خواهر مری » (مریم) در خارج از کشور و در بین گروگان‌ها معروف بوده است.
 کتاب برای مخاطبان خارجی بخصوص مخاطبان آمریکایی نوشته شده و نام اصلی کتاب « تسخیر در تهران » می‌باشد و متن اصلی به زبان انگلیسی می‌باشد. 
خاطرات به صورت روزشمار و تاریخ دقیق نمی‌باشد و در مورد گروگان‌ها و فعالیت‌هایشان کمتر نوشته شده اما در مورد دلایل اشغال سفارت و فعالیت‌ها و اقدامات دانشجویان و کشف اسناد جاسوسی منبع خوبی می‌باشد ؛ البته با توجه به اینکه این کتاب برای مخاطب خارجی نوشته شده اما اوضاع و شرایط و مشکلات و درگیری‌های آن‌روزها به خوبی تشریح و بیان نشده است و به نظر من برای خواننده‌ی خارجی و حتی نسل جوان داخلی ، نارسا و غیرقابل درک است . کتاب « تسخیر لانه جاسوسی » نوشته‌ی سیدمحمدهاشم پوریزدانپرست، منبع خوبی برای درک شرایط آنروز می‌باشد.

کتابی است زیبا و دلچسب اما متأسفانه ، جناح‌بازی وسیاسی کاری، از زیبایی و مفید واقع شدن کتاب می‌کاهد. 
می‌توان گفت که مطالب کتاب به دنبال تاریخ‌سازی و به اصطلاح ″سنگین کردن وزنه ″ برای جناح ″ اصلاح‌طلبان″ است.
مطالبی که در مورد گروگان‌ها در کتاب آمده شامل: دیدار و ملاقات مادر یکی از گروگان‌ها از ایران و پسرش - چند خطی در مورد ۲ گروگان‌ زن - فرار بیل بلک و یکی دیگر از فرار ها - رادیوی دزدیده شده - دلیل مصاحبه و فیلمبرداری از گروگان‌ها قبل از آزاد شدن . در مورد ۶ امریکایی که با کمک سفارت کانادا از ایران فرار کردند مطلبی نیامده است. 
کتاب فاقد عکس و تصویر می‌باشد که با توجه به تصاویر موجود از آن روزها ، جای تعجب دارد و اضافه کردن عکس به کتاب بر جذابیت آن می‌افزود. 

اما مطالب سیاسی کتاب: 
مطلبی که در مورد تسخیر سفارت آمریکا در چند دهه‌ی گذشته مورد کند و کاو و بررسی قرار نگرفته ، تبعات آن و مشکلات کشور بعد از این ماجراست و جالب این که خانم ابتکار هم تقریبا به طورمستقیم به این موضوع اشاره می‌کند. 

عملکرد و رفتار دانشجویان سال ۱۳۵۸  و یا به قول خانم ابتکار و آقای موسوی‌خوئینی‌ها، اصلاح‌طلبان امروز ، در اشغال سفارت امریکا و گروگانگیری کارمندان و جاسوسان آنجا، برای ایران و بیشتر مردم !، گران تمام شد و جنگ نظامی ، تحریم و جنگ اقتصادی که تا امروز هم ادامه دارد ، ازدستآوردهای آن بود . اینجاست که ارزش حدیث :  مؤمن ، عاقل و چیز فهم و محتاط است.(قال رسول الله (ص): المؤمن کیس الفطن الحذر :  منبع ) معلوم می‌شود چراکه به جای تندروی  باید با میانه‌روی و زیرکی به جنگ دشمن می‌‌‌‌‌‌‌‌رفتیم.

چند دهه بعد از اشغال سفارت آمریکا ، اصلاح‌طلبان ،آن اقدام را که خودشان مرتکبش شدند - و مشکلات بسیاری را برای کشور به وجود آورد- اشتباه می‌دانند و جالب اینکه امروزه حل مشکلات کشور را به ارتباط و مذاکره‌ی با آمریکا گره زده‌اند! جالب‌تر اینکه همان زمانی که این جماعت ، سفارت آمریکا را اشغال کرده بودند،‌بودند عده‌ایی که می‌گفتند که این کار درست نیست چراکه برای حل مشکلات کشور به ارتباط با آمریکا نیاز داریم؛ امّا این جماعت، چند دهه‌ی بعد و بعد از تحمیل مشکلات و دردهای فراوان به ملت و مملکت ، تازه می‌خواهند به سال ۵۸ برگردند و بعد از تحقیرآمریکا ، با این کشور ارتباط برقرار کنند! حالا فکر کنید به آن شعار « به عقب بر نمی‌گردیم » .

 اما امروز چه چیزی مهم است؟ 

امروز مهم این است که بفهمیم : دانشجویان آن‌روز و اصلاح‌طلبان امروز ( و یا هر اسم و عنوان وجناحی ) که ″ هدفشان ارتباط با آمریکاست ″ ، آیا در هدفگذاریشان اشتباه نمی‌کنند همانطور که در سال ۵۸ و در ماجرای گروگانگیری اشتباه کردند؟!  از کجا معلوم که اینکار امروزشان هم اشتباه نباشد و چند دهه‌‌ی بعد بفهمند و بفهمیم که اشتباه کرده‌اند و در طول این مدت ، عمر و زندگی و عزیزانمان گرفتار و گروگان اشتباه این عده شوند ؟ دردآورش اینجاست که تاوان اشتباهاتشان را ما و عزیزانمان باید بدهیم و حقوق و لذت و جایگاه اجتماعی و پاداش و لذتش را آن‌ها و عزیزانشان می‌برند! . آن‌روز در تسخیر سفارت آمریکا داغ بودند و امروز هم برای ارتباط با آمریکا داغ هستند !

 

خانم ابتکار در فصل آخر کتاب به تعریف و تمجید از دوره‌ی ریاست‌جمهوری آقای خاتمی پرداخته و آن را گل وبلبل ثبت فرموده‌اند! اگرچه آن‌موقع دانش‌آموز دوره‌ی راهنمایی بودم و از مسایل سیاسی آگاهی چندانی نداشتم و به لطف سوءاستفاده‌ی یکی از معلمین دوره‌ی راهنمایی ، کمی - در حدود چند پوستر- برای آقای خاتمی تبلیغ کردم و بعد هم به عنوان رأی اولی به ایشان رأی دادم اما بعید می‌دانم برای من و خانواده‌هایی مثل خانواده‌ی من ، چنان دوران گل و بلبلی بوده باشد البته مطمئنا برای خانم ابتکار و خانواده‌هایی امثال خانواده‌ی ایشان - در هر دولت و حکومتی - وضع به گونه‌ایی دیگر بوده و هست. این تعریف‌ها ، من را به یاد دولت فعلی ، دولت تدبیر و امید ،انداخت و مشت نمونه‌ی خروار است. 

در همین دولت تدبیر و امید، حرف از افزایش قیمت‌ها با شیب ملایم می‌زدند اما قیمت اجناس به صورت ماهانه ، هفتگی ، روزی ، ساعتی و یهویی چند برابر شد ؛ در همین مواقع ، حرف از کاهش نرخ تورم می‌زدند ، وقتی می‌پرسیدند : چطورنرخ تورم کاهش یافته اما قیمت اجناس بالا رفته ؟ می‌فرمودند : کاهش نرخ تورم به معنای کاهش قیمت اجناس نیست بلکه یعنی قیمت اجناس ، یهویی بالا نمیره بلکه آروم آروم گران میشه !!! . و امّا ، اما آنروزی که افزایش قیمت اجناس،بخصوص اجناس ضروری و مورد نیاز مردم ، باعث آزار و نارضایتی اکثر مردم بود ( و حالا هم هست ) ، سر وصدایی راه انداخته بودند برای کنترل قیمت خودرو ! ( دقت کردی چی شد؟ ) جالب اینکه درنهایت قیمت خودرو هم افزایش چند برابری یافت .  بگذریم از حرف زدن در مورد قیمت رب گوجه‌فرنگی  که قرار است تا دو ماه دیگر کاهش یابد.  حالا یک سؤال از شما ، شما خواننده‌ی این نوشته دارم : اگر این جماعت ! ده-بیست سال دیگر ، بخواهند کتابی در مورد امروز و دولت آقای حسن روحانی چاپ کنند ، چه چیزی می‌نویسند؟!

 اگر نوشتند که این دوران ، چنین و چنان عالی بود البته دروغ ننوشته‌اند ، بله عالی بود اما برای خودشان و ثروتمندان ونورچشمی‌ها و طرفدارانشان ؛ چرا که به لطف دولتشان ، قیمت دارایی‌هایشان چند برابر شده و میزان دست‌مزدها وحقوقشان افزایش یافته و « ... سطح زندگی اکثر مردم بهتر شده است ...»(ص۳۳۲).

 

 

الْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ و لَعْنَةُ اللّٰهِ عَلَى الظَّالِمِینَ

حبیب سهرابی

بیجار گروس

پنج‌شنبه ۱۱ مهر ۱۳۹۸
۱:۲۹ بامداد

www.habibsohrabi.blog.ir